Tag: ระคายเคืองตา

เยื่อบุตาอักเสบ ( Conjunctiva ) การอักเสบของเยื่อเมือกใสที่ตาขาวเกิดจากติิดเชื้อโรค อาการ เช่น ตาแดง แสบตา คันตา ระคายเคืองตา การรักษาโรคขึ้นอยู่กับสาเหตุ

โรคเยื่อบุตาอักเสบ ( Conjunctiva ) ภาวะที่เยื่อบุตาอักเสบ การอักเสบของเยื่อเมือกใสที่คลุมตาขาวและบุด้านในของเปลือกตา เกิดจากติิดเชื้อโรค ทำให้เกิดอาการ เช่น ตาแดง แสบตา คันตา ระคายเคืองตา การรักษาโรคขึ้นอยู่กับสาเหตุ เยื่อบุตาอักเสบรักษาอย่างไร เยื่อบุตา โรคตา สาเหตุ การรักษา อาการ ตาแดง ระคายเคืองตา จากการติดเชื้อไวรัส ติดเชื้อแบคทีเรีย

เยื่อบุตา ภาษาอังกฤษ เรียก Conjunctiva อยู่ใต้เยื่อตาของคนเรา ซึ่งจะมีเนื้อเยื่อที่มีภูมิคุ้มกันต้านทานโรค ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อในระบบน้ำเหลือง และเซลล์เม็ดเลือดขาว การที่เยื่อบุตาอักเสบอาจจะเกิดจากภูมิแพ้ หรือ เกิดจากการติดเชื้อโรคบางอย่าง

เนื่องจากตาเป็นอวัยวะที่มีเลือดไปเลี้ยงมาก และเส้นเลือดเหล่านี้สามารถตอบสนองต่อสารภูมิแพ้ได้เร็วและง่ายมาก เมื่อดวงตาสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมภายนอก เยื่อบุตาจึงมีโอกาสอักเสบได้จากหลายสาเหตุ โรคตา โรคทางตา ส่วนมาก ภาวะเยื่อบุตาอักเสบนั้น ไม่ใช่โรคร้ายอันตรายต่อร่างกาย ร่างกายสามารถซ่อมแซมและรักษาให้หายได้ภายใน 2 สัปดาห์ แต่ควรระวังสำหรับการเกิดเยื่อบุตาอักเสบในทารก ที่มีอายุไม่ถึง 2 เดือน หากพบว่าเกิดกับเด็กทารกให้รีบปรึกษาแพทย์ดดยด่วน

ชนิดของอาการเยื่อบุตาอักเสบที่เกิดจากอาการภูมิแพ้ สามารถแบ่งได้ 3 ชนิด ดังนี้

• Seasonal allergic conjunctivitis เป็นอาการเยื่อบุตาอักเสบที่พบได้บ่อยที่สุดในสาเหตุที่มาจากภูมิแพ้ โดยอาการสำคัญ คือ มีน้ำตาไหล เคืองตา เกิดกับดวงตาทั้งสองข้าง และมักจะเป็นตามฤดูกาล
• Perrennial allergic conjunctivitis เป็นการเกิดภูมิแพ้ที่พบไม่มากเท่าชนิดแรก อาการเหมือนชนิดแรกแต่เบากว่า
• Atopic Keratoconjuntivitis เป็นอาการเยื่อบุตาอักเสบที่เกิดร่วมกับการเกิดผื่นของผิวหนังที่หนังตาและใบหน้า โดยจะพบว่ามี อาการตาแดง เคืองตา คันตา และมีน้ำตาไหล

สาเหตุที่ทำให้เยื่อตาอักเสบ

สำหรับ สาเหตุของการทำให้เยือตาอักเสบ เราสามารถแยกปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคได้ ดังนี้

1. เยื่อบุตาอักเสบจากการติดเชื้อไวรัส ไวรัสที่พบบ่อย คือเชื้อไวรัส Picornavirus หรือ ไวรัส Adenovirus
2. เยื่อบุตาอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งเชื้อแบททีเรียที่ทำให้เป็นโรคเรื้อรัง อันเป็นเหตุให้คนตาบอดจำนวนมาก คือ เชื้อแบคทีเรีย Clamydia คือโรค ริดสีดวงตาที่เกิดจาก
3. เยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ เช่น อาหารทะเล ฝุ่นละออง ขนสัตว์ เกสรดอกไม้ เชื้อรา

อาการของเยื่อตาอักเสบ

สำหรับอาการของโรคเยื่อตาอักเสบ คือ ตาแดง มีขี้ตา เจ็บตา เคืองตา เหมือนมีผงอยู่ในตา น้ำตาไหล การมองเห็นยังปกติดี หรืออาจพร่ามัวบ้าง เพราะมีน้ำตาและขี้ตามาบัง เช็ดออกแล้วสายตาจะปกติ เราสามารถแยก อาการของโรคโดยแยกตามสาเหตุของการเกิดภาวะเยื่อบุตาอักเสบ ได้ดังนี้

• อาการของเยื่อบุตาอักเสบ ที่เกิดจากการระคายเคืองทั่วไป พบว่า ผู้ป่วยจะมีอาการตาแดง น้ำตาไหล
• อาการของเยื่อบุตาที่เกิดจากการอักเสบจากการติดเชื้อ พบว่า อาการของผู้ป่วยมีอาการแสบร้อนที่ดวงตา เหมือนมีก้อนกรวดบริเวณดวงตา และ ที่ขนตาจะมีเมือกเหนียวเกาะอยู่
• อาการของเยื่อบุตาที่เกิดการอักเสบจากภูมิแพ้ พบว่าผู้ป่วยจะมีอาการคันตา จามและหายใจไม่ออก ตาแห้ง เจ็บตา และเกิดตุ่มไขมันเหมือนสิวขนาดเล็กๆ ที่เปลือกตาด้านบน

อาการเยื่อบุตาอักเสบ สามารถแยกลักษณะของโรคตามอาการ มีดังนี้

• ตาแดงที่ตาขาวหรือเปลือกตาด้านใน
• มือาการคันและแสบที่ตา
• สายตาพล่ามัว
• เยื่อบุตามีอาการบวม
• มีน้ำตามากผิดปกติ
• น้ำตาไหลและตาแฉะ
• มีเม็ดเล็ก ๆ อยู่ในตา
• สายตามีความไวต่อแสง
• ขี้เหลืองติดที่เปลือกหรือขนตาจนนวนมากตอนตื่นนอน
• มีอาการอื่นร่วม เช่น มีไข้ อาการหวัด

หากพบว่าเกิดอาการใดอาการหนึ่งในข้างต้น ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาอย่างทันท่วงที และป้องกันการแพร่กระจายเชื้อไปสู่ผู้อื่น

การรักษาเยื่อตาอักเสบ

1. หยอดน้ำตาเทียม เพื่อให้ความสบายตา
2. ทำความสะอาดและรักษาความสะอาดบริเวณใบหน้า
3. ใส่แว่นกันแดด จะช่วยให้สบายตาขึ้นและป้องกันฝุ่นเข้าตา
4. ใช้ยาหยอดตา เพื่อป้องกันเชื้อแบคทีเรีย
5. ควรหลีกเลี่ยงสิ่งที่ก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้

การดูแลตัวเองสำหรับผู้ป่วยโรคเยื่อบุตาอักเสบ

• สำหรับผู้ที่มีโรคภูมิแพ้ ให้หลีกเลี่ยงการเกิดอาการแพ้ของตนเอง
• หากรู้สึกระคายเคืองตา ให้ใช้น้ำสะอาดล้างตา
• หากมีอาการบวมที่เปลือกตา ให้ใช้การประคบเย็นเพื่อลดอาการบวม

สมุนไพรบำรุงสายตา ประกอบด้วย พืช ผัก ต้นไม้ ที่มีวิตามินเอ สูง สามารถช่วยบำรุงสายตาได้ดี มีดังนี้

มะละกอ	ผักบุ้ง
ปอผี ผักกระเดียง	ตำลึง
ชะพลู	อัญชัน

ตาแห้ง Dry Eyes น้ำตาที่หล่อลื่นดวงตาไม่พอ ทำให้ระคายเคืองตา แสบตา ไม่สบายตา ต้องไม่ขยี้ตา ใช้น้ำตาเทียมลดอาการตาแห้ง อาจเกิดจากผลข้างเคียงของยาลดความดัน

โรคตาแห้ง คือ โรคเกี่ยวกับตา ภาษาอังกฤษ เรียก Dry Eyes เป็นภาวะน้ำตาที่มาหล่อเลี้ยง ดวงตาให้มีความชุ่มชื่นและเคลือบกระจกตาไม่พอ หรือมีปริมาณน้อยเกินไป อาการตาแห้ง สามารถพบได้ในทุกเพศและทุกวัย แต่ที่พบมากในเพศหญิง ที่หมดประจำเดือนเดือนแล้ว โรคตาแห้งถือเป็นโรคทางตาชนิดหนึ่ง

ตาแห้ง เป็นภาวะฟิล์มน้ำตา ที่ฉาบอยู่บริเวณส่วนหน้าของลูกตา ไม่เพียงพอที่จะหล่อลื่นลูกตา ทำให้เกิดการระคายเคือง ส่งผลต่อการแสบตา ตาแห้ง ระคายเคืองตา และไม่สบายตา โดย ฟิล์มน้ำตา นั้น มี 3 ชั้น ประกอบด้วย ชั้นไขมัน คือ ชั้นนอกสุด ชั้นสารน้ำ  เป็นน้ำที่สร้างจากต่อมน้ำตา และ ชั้นสุกท้าย คือ ชั้นน้ำเมือก สร้างจากเซลล์ในเยื่อบุตา

สาเหตุของโรคตาแห้ง

สาเหตุของการเกิดภาวะตาแห้งนั้น มีสาเหตุจากการเกิดโรคหลากหลายสาเหตุ โดยจะแยกเป็นข้อๆ รายละเอียด ดังนี้

1. เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกายเพศหญิง และผู้ป่วยเกี่ยวกับโรค Sjogren’s Syndrome จะพบว่ามีอาการตาแห้ง
2. การใช้ยาในกลุ่ม ยากลุ่มแอนตี้ฮิสตามีน ยากล่อมประสาท ยารักษาหวัดและภูมิแพ้ ยาทางจิตเวช และยาลดความดันโลหิตสูงที่มีฤทธิ์ช่วยในการขับปัสสาวะ ยาชนิดดังกล่าวอาจทำให้การสร้างน้ำตาลดลง
3. อาการเยื่อบุตาอักเสบอย่างรุนแรงจากการติดเชื้อ หรือการแพ้ยา ทำให้การสร้างน้ำตาลดลง
4. ภาวะการสร้างน้ำตาน้อยกว่าปกติ เกิดจากความผิดปรกติของการสร้างน้ำตา
5. ส่วนประกอบของน้ำตาผิดปกติ เช่น น้ำตาระเหยเร็วกว่าปกติ ทำให้ทำงานไม่ได้สมดุล จึงมีการสร้างน้ำตาน้อยลง
6. การเสื่อมของร่างกายตามอายุ โดยส่วนที่เกิดการเสื่อม คือ ต่อมน้ำตา
7. เกิดจากภาวะโรคแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน ซึ่งโรคเบาหวานทำให้เกิดการอักเสบต่อมน้ำตา
8. การทำเลสิก ซึ่งเกิดการตัดเส้นประสาทที่มาเลี้ยงกระจกตา ทำให้ไม่มีการถูกกระตุ้นให้สร้างน้ำตา
9. การใช้คอนแทคเลนส์
10. เกิดอุบัตติเหตุกับดวงตา ส่งผลต่อการทำงานของต่อมน้ำตา
11. การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาหยอดตา ยาที่มีฤทธิ์ต้านการทำงานของระบบประสาท เป็นต้น

อาเการของโรคตาแห้ง

สำหรับ อาการของโรคตาแห้ง ผู้ป่วยจะรู้สึกฝืดที่ตา ระคายเคืองเหมือนมีเศษฝุ่นอยู่ในตา ในบางคนขี้ตาจะเป็นเหมือกเหนียวในผู้ป่วยที่ใช้คอนแทคเลนส์ ถ้ามีอาการตาแห้ง ก็จะระคายเคืองมากขึ้น บางครั้งมี อาการน้ำตาไหล เนื่องจากน้ำตาปกติน้อย ทำให้ต่อมน้ำตาทำการบีบน้ำตาออกมาจนมาก อาการของโรคตาแห้งนั้น เราได้แยกเป็นข้อๆ เพื่อให้ง่ายต่อการศึกษา มีดังนี้

• มีอาการฝืดที่ดวงตา ลักษณะคล้ายกับว่าไม่มีน้ำหล่อเลี้ยงที่ดวงตา
• มีอาการระคายเคืองที่ดวงตา
• มีความไม่สบายตา เหมือนมีอะไรอยู่ที่ดวงตาตลอดเวลา
• มีอาการผิดปรกติของสายตา เช่น อาการตาพร่า อาการแพ้แสงแดด และอาการสายตามัว
• มีความผิดปรกติของการมองเห็นภาพ เช่น มีอาการภาพซ้อน

โดยอาการต่างๆ เหล่านี้ ที่กล่าวมาในข้างต้น จะเป็นมากขึ้น เมื่อจำเป็นต้องใช้สายตาหนักขึ้น เช่น อ่านหนังสือ ขับรถ ทำงานอยู่หน้าคอมพิวเตอร์ หรือ ดูทีวี รวมถึงการอยู่ในสิ่งแวดล้อม เช่น ที่มีลมพัดแรง อยู่บนเครื่องบิน อยู่ในห้องแอร์ เป็นต้น

การรักษาโรคตาแห้ง

สำหรับการรักษาโรคตาแห้งนั้น ต้องไม่ขยี้ตา ใช้น้ำตาเทียมหยอดตา เพื่อลดอาการตาแห้ง หมั่นกระพริบตาบ่อยๆ เพื่อลดอาการระคายเคือง และให้ดื่มน้ำเสมอ เพื่อรักษาสมดุลน้ำในร่างกาย ปิดท่อระบายน้ำตาจะช่วยให้น้ำตาหล่อเลี้ยงตาเพิ่มขึ้น เราจะสรุปแนวทางการรักษาโรคตาแห้งให้เป็นข้อๆ ดังต่อไปนี้

1. หลีกเลี่ยงปัจจัยต่างๆที่ทำให้เกิดอาการระคายเคืองดวงตา เช่น ไม่อยู่ในที่ที่มีฝุ่นละออง ควัน หลีกเลี่ยงการใช้พัดลม หรือ ปัจัยเสี่ยงที่ทำให้ลมโดนตา แต่หากจำเป็น ให้ใส่แว่นตาเพื่อป้องกัน
2. ทำการรักษาโรคที่เป็นสาเหตุของการเกิดตาแห้ง เช่น โรคเปลือกตาอักเสบ เป็นต้น
3. อาการตาแห้งเกิดอาการดวงตาขาดน้ำหล่อลื่นดวงตา ให้ใช้สารชดเชยน้ำตา เช่น น้ำตาเทียม และ ยาที่เป็นสารน้ำเหลืองจากเลือด ( Serum ) ของตัวเราเอง เรียก Autologus serum หรือ ใส่แว่นตาที่ทีให้ตาชุม่ชื่น เรียก Moist chamber
4. ใช้ยาหยอดตาช่วยเพื่อลดการอักเสบของดวงตา แต่การใช้ยาหยอดตา ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์
5. ใช้ยากดภูมิคุ้มกันต้านทานโรค เรียก Immunosuppressant ยากดภูมิคุ้มกันโรคจะช่วยลดการอักเสบของดวงตา
6. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ตาดวงตา เป็น อาหารที่มีโอเมกา 3 จะช่วยให้ภาวะตาแห้งดีขึ้นได้
7. การผ่าตัดเื่อทำการลดการระเหยของน้ำตา มีการผ่าตัด 4 ลักษณะ เพื่อรักษาอาการตาแห้ง ประกอบด้วย
   1. การทำ Punctual plug คือ การผ่าตัดเพื่ออุดช่องทางการไหลออกของน้ำตาลงสู่โพรงจมูก
   2. การทำ Punctal cautery คือ การผ่าตัดโดยการจี้บริเวณช่องทางที่น้ำตาไหล เพื่ออุดการไหลออกของน้ำตาแบบถาวร
   3. การใช้คอนแทคเลนส์ ชนิดพิเศษ ที่เรียกว่า Scleral lens เป็นคอนแทคเลนส์ที่ช่วย อุ้มน้ำตาให้มากขึ้น
   4. การเย็บเปลือกตาหรือหนังตา เพื่อรักษาผู้ป่วยที่มีความผิดปรกติของเปลือกตาและหนังตา

การป้องกันโรคตาแห้ง

สำหรับการป้องกันการเกิดโรคตาแห้งต้องลดปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสาเหตุของอาการตาแห้งทั้งหมด แนวทางการป้องกัน มีดังนี้

• หากต้องให้สายตาอย่างหนัก ต้องหาเวลาพักสายตาในทุกๆ 60 นาที
• กระพริบตาบ่อยๆให้ดวงตามีน้ำหล่อเลี้ยง
• หากระคายเคืองตาให้ใช้น้ำตาเทียมหยอด เพื่อลดการระคายเคือง
• ไม่ควรสวมคอนเทคเลนส์นานเกิน 8 ชั่วโมง
• ดื่มน้ำมากๆ
• พักผ่อนให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
• สวมแว่นกันแดนเมื่อต้องออกแดดนานๆ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชนืต่อร่างกาย

สมุนไพรบำรุงสายตา ประกอบด้วย พืช ผัก ต้นไม้ ที่มีวิตามินเอ สูง สามารถช่วยบำรุงสายตาได้ดี มีดังนี้

เสาวรส	ฟักทอง
ชะอม	ลูกเดือย
ยอ	ผักโขม

ตาแห้ง ( Dry Eyes ) น้ำตาที่หล่อลื่นดวงตาไม่พอ ทำให้เกิดการระคายเคือง แสบตา ไม่สบายตา วิธีรักษาโรคตาแห้งต้องไม่ขยี้ตา ใช้น้ำตาเทียมหยอดตา เพื่อลดอาการตาแห้ง อาจเกิดจากผลข้างเคียงของยาลดความดัน