Category: โรคไม่ติดต่อ

หลอดเลือดตีบเกิดจากการสะสมของไขมันและแคลเซี่ยมที่หลอดเลือดมากเกินไป ทำให้เลือดไปเลี้ยงร่างกายไม่พอ เกิดอาการเจ็บหน้าอก เหนื่อยหอบ หน้ามืด เวียนศีรษะ เป็นลม

ปัจจุบันพบว่า สาเหตุของการเสียชีวิตของคนไทย ที่ไม่ใช่อุบัติเหตุ มาจาก โรคหัวใจและหลอดเลือด สูงเป็นอันดับ 2 เป็นรองเพียงแค่โรคมะเร็งเท่านั้น และจากตัวเลขจากกระทรวงสาธารณสุข ยังบ่งชี้ด้วยว่า ในช่วงระยะ 10 ปี ที่ผ่านมา คนไทยเสียชีวิตด้วยโรคหัวใจและหลอดเลือดกว่า 3 หมื่นคน คิดเป็นเฉลี่ยชั่วโมงละเกือบ 4 คน และมีแนวโน้มการเสียชีวิตด้วยโรคนี้เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะ “โรคเส้นเลือดหัวใจตีบตัน” ที่ปัจจุบันคนไทยมีอัตราการเกิดโรคนี้มากสุด และเป็นสาเหตุของการตายอันดับต้นๆ ของเมืองไทย

โรคหลอดเลือดหัวใจ ส่วนใหญ่ เกิดจากไขมัน และ เนื้อเยื่อสะสมในผนังของหลอดเลือด ทำให้ เยื่อบุผนังหลอดเลือดชั้นใน ตำแหน่งนั้นหนาตัวขึ้น ทำให้ หลอดเลือดตีบแคบลง ทำให้เลือดซึ่งนำออกซิเจนไหลผ่านได้น้อยลง ส่งผลให้ เลือดไหลไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอ จนเกิด ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด

ซึ่งจะทำให้มี อาการเจ็บหน้าอก เกิดขึ้น หากเกิดการอุดตันของหลอดเลือดเฉียบพลัน ซึ่งมักเกิดจากคราบไขมันที่สะสมอยู่ที่ผนังของหลอดเลือดชั้นในแตกออกและกลายเป็นลิ่มเลือดจะ ส่งผลให้เกิด ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน อันนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนต่างๆ หรือเสียชีวิตกะทันหันได้

สาเหตุของโรคหลอดเลือดตีบ 

สำหรับ สาเหตุของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ นั้นยังไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจนได้ทั้งหมด แต่อันตรายที่เกิดจาก การตีบของเส้นเลือด มีมาก และเราได้รวมสาเหตุหลักๆของโรคนี้ มีดังนี้

1. แรงดันของความดันโลหิต
2. เกิดการอักเสบจากโรคที่เกิดจากภูมิคุ้มกัน
3. โรคติดเชื้อบางชนิดเช่น Chlamydia pneumoniae or Helicobacter pylori) หรือเชื้อไวรัสบางตัวเช่น cytomegalovirus
4. การบริโภคไขมัน น้ำตาล มากเกินไป

ปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดโรคหลอดเลือดตีบ

ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค คือ การสูบบุหรี่ ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคอ้วนลงพุ่ง ขาดการออกกำลังกาย รับประทานอาหารไม่ถูกต้อง เพศ อายุ และกรรมพันธ์ุ

อาการของโรคหลอดเลือดตีบ

อาการของหลอดเลือดหัวใจตีบ คือ หากเกิดหลอดเลือดตีบ อวัยวะจะขาดเลือด หากขาดเลือดที่ขา ขาก็จะเน่า ซึ่งการขาดเลือดจากหลอดเลือดตีบ สามารถทำให้อวัยวะในร่างกายทุกส่วนสามารถขาดเลือดได้ อาการสำคัญ ของโรคนี้ สามารถแบ่งได้ดังนี้

• เจ็บเค้นอก ที่เป็นลักษณะเฉพาะของโรคหัวใจขาดเลือด คือ อาการเจ็บหนักๆ เหมือนมีอะไรมาทับหรือรัดบริเวณกลางหน้าอกหรือใต้กระดูกกลางหน้าอก อาจมีร้าวไปบริเวณคอ กราม ไหล่ และแขนทั้ง 2 ข้างโดยเฉพาะข้างซ้าย เป็นมากขณะออกแรง เป็นนานครั้งละ 2-3 นาที เมื่อนั่งพักหรืออมยาขยายหลอดเลือดใต้ลิ้นอาการจะทุเลาลง
• เหนื่อยง่าย ขณะออกแรงหรือออกกำลังกายที่เกิดขึ้นเฉียบพลันภายใน 1–2 สัปดาห์ หรือที่เกิดขึ้นเรื้อรังเกินกว่า 3 สัปดาห์ขึ้นไป
• หายใจหอบ นอนราบไม่ได้ แน่นอึดอัด หายใจเข้าไม่เต็มปอด อาจมีอาการเจ็บเค้นอกร่วมด้วยหรือไม่ก็ได้
• หน้ามืด เวียนศีรษะ เป็นลม ร่วมกับอาการแน่นหน้าอก ซึ่งเกิดขึ้นเนื่องจากมีความดันโลหิตต่ำเฉียบพลัน
  อาการหมดสติหรือหัวใจหยุดเต้น

แนวทางการรักษาโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ

• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเกี่ยวกับสุขภาพที่เป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค เช่น เลิกสูบบุหรี่ ควบคุมอาหาร ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ กำจัดความเครียด
• การรักษาด้วยยา เช่น ยาต้านเกล็ดเลือด ยาต้านการแข็งตัวของลิ่มเลือด ยาขยายหลอดเลือด ยาควบคุมการเต้นของหัวใจ ยาลดไขมัน ยาควบคุมความดันโลหิต เป็นต้น
• การรักษาโรคหลอดเลือดโคโรนารีผ่านสายสวน เป็นการขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนร่วมกับการสอดฝังขดลวดค้ำยันผนังหลอดเลือด การให้ยาละลายลิ่มเลือด หรือใช้เครื่องมือทางการแพทย์ชนิดพิเศษ
• การผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ

การป้องกันโรคหลอดเลือดตีบ

โรคเส้นเลือดหัวใจตีบสามารถป้องกันได้ โดยการตรวจวัดระดับไขมันในเส้นเลือดอย่างสม่ำเสมอ ควบคุมอาหาร ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ งดการสูบบุหรี่ สามารถแบ่งเป็นข้อๆ ได้ดังนี้

• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหาร
• หมั่นออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• หยุดสูบบุหรี่
• ลดความเครียด

สมุนไพรช่วยลดไขมันในเส้นเลือด สามารถช่วยบรรเทาการเกิดโรคหลอดเลือดตีบได้ เราจึงรวบรวมสมุนไพรสรรพคุณช่วยลดไขมันมาเสนอ

เก๋ากี้ โกจิเบอร์รี่	สมอไทย
ถั่วเขียว	หญ้าปักกิ่ง
ชุมเห็ดเทศ	มะกอก

โรคหลอดเลือดตีบ หลอดเลือดตีบ คือ โรคของหลอดเลือดแดงขนาดกลาง ที่มีการสะสมของไขมัน และ แคลเซี่ยม มากเกินไป จนทำให้ไปเกาะที่ผนังด้านในของหลอดเลือด เมื่อเส้นเลือดอุดตัน หรือ ตีบ ทำให้เลือดไปเลี้ยงร่างกายไม่พอ ทำให้เกิดอาการ เจ็บหน้าอก เหนื่อยหอบ หน้ามืด เวียนศีรษะ เป็นลม การรักษาโรคหลอดเลือดตีบ

เส้นเลือดขอดเกิดจากเส้นเลือดดำโป่งพอง เรียก หลอดเลือดขอด หลอดเลือดดำขอด หลอดเลือดขาขอด หลอดเลือดขอดที่ขา อาการเส้นเลือดดำพองและเห็นชัด ปรกติเลือดจะคั่งบริเวณขา

โรคเส้นเลือดขอด เกิดจากเส้นเลือดดำโป่งพอง เรียกได้หลายโรค เช่น เส้นเลือดขอด หลอดเลือดขอด หลอดเลือดดำขอด หลอดเลือดขาขอด หรือ หลอดเลือดขอดที่ขา ซึ่งทำให้เกิดเลือดคั่งในหลอดเลือด โดยปรกติเลือดจะคั่ง บริเวณ ทวารหนัก ผนังหลอดอาหาร อัณฑะ และขา บริเวณที่มีเส้นเลือดขอดจะมีสีดำคล้ำหรือบางทีเป็นสีม่วงอ่อนๆ ทั้งเส้นเลือดขอด และเส้นเลือดฝอย การเกิดเส้นเลือดขอด ไม่ได้สร้างปัญหาทางสุขภาพต่อผู้เป็นโรค  แต่ทำให้เกิดความรำคาญ และเสียบุคลิกภาพ

โรคเส้นเลือดขอด ภาษาอังกฤษ เรียก varicose vein ไม่ใช่โรคติดต่อ เกิดจากเส้นเลือดดำโป่งพอง โรคนี้เรียกได้หลายโรค เช่น เส้นเลือดขอด หลอดเลือดขอด หลอดเลือดดำขอด หลอดเลือดขาขอด หรือ หลอดเลือดขอดที่ขา ซึ่งทำให้เกิดเลือดคั่งในหลอดเลือด โดยปรกติเลือดจะคั่ง บริเวณ ทวารหนัก ผนังหลอดอาหาร อัณฑะ และขา บริเวณที่มีเส้นเลือดขอดจะมีสีดำคล้ำหรือบางทีเป็นสีม่วงอ่อนๆ ทั้งเส้นเลือดขอด และเส้นเลือดฝอย การเกิดเส้นเลือดขอด ไม่ได้สร้างปัญหาทางสุขภาพต่อผู้เป็นโรค  แต่ทำให้เกิดความรำคาญ และเสียบุคลิกภาพ

เส้นเลือดขอด เป็นโรคที่พบได้บ่อย โดยเป็น โรคของผู้ใหญ่ และยิ่งอายุสูงขึ้นก็จะมีโอกาสเป็นโรคนี้ได้มากขึ้น สามารถพบได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย แต่จะพบได้ในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายประมาณ 3 เท่า โดยทั่วไปพบโรคนี้ได้ในผู้หญิงประมาณ 25-33% และในผู้ชายพบได้ประมาณ 10-20% และยังมีรายงานว่า พบโรคนี้ได้สูงถึง 72% ในผู้หญิงที่อายุ 60-69 ปี แต่จะพบได้เพียง 1% ในผู้ชายที่มีอายุ 20-29 ปี นอกจากจะขึ้นอยู่กับอายุและเพศแล้วยังพบโรคนี้ในคนตะวันตกได้สูงกว่าในคนเอเชีย และมักพบว่ามีพ่อแม่พี่น้องในครอบครัวเป็นโรคนี้ร่วมด้วย

สาเหตุของการเกิดเส้นเลือดขอด

เกิดจากการอ่อนแรงของลิ้นที่เส้นเลือดดำ หรือผนังหลอดเลือดดำอักเสบ ทำให้เลือดกองอยู่ที่หลอดเลือดดำ ส่วนมากเกิดกับสตรีวัยเจริญพันธุ์ แต่สาเหตุทางกายภาพ คือ ความผิดปกติของลิ้นเล็ก ๆ ภายในหลอดเลือดดำ ที่ไม่สามารถปิดกั้นการไหลย้อนกลับของเลือดได้ ทำให้เลือดไหลย้อนลงมาคั่งอยู่ในหลอดเลือดดำส่วนปลาย โดยเฉพาะส่วนที่อยู่ใกล้ผิวหนัง ทำให้เห็นเป็นหลอดเลือดที่โป่งพอง สีคล้ำ ๆ

ปัจจัยที่ทำให้เกิดเส้นเลือดขอด

เราสามารถแยกเป็นข้อๆรายละเอียด ดังนี้

1. พันธุ์กรรม ในผู้ป่วยบางรายพบว่า ในครอบครัวเดียวกันมีโอกาสเป็นโรคนี้ได้
2. อายุ ซึ่งในคนที่อายุมากขึ้นสามารถพบได้ง่ายกว่าคนอายุน้อย
3. การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนร่างกาย
4. ความอ้วน
5. นั้งหรือยืน นานเกินไป
6. ตากแดดนานเกินไป
7. การตั้งครรถ์
8. การเป็นตะคริว
9. การบวมของเท้า

การรักษาโรคเส้นเลือดขอด

สำหรับ การรักษาเส้นเลือดขอด มีจุดประสงค์เพื่อบรรเทาอาการ เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน เพื่อความสวยงาม (ทำให้ดูดีขึ้น) และเพื่อ ป้องกันไม่ให้เกิดเส้นเลือดขอด มากขึ้น ซึ่งการจะรักษาด้วยวิธีใดนั้นก็ขึ้นอยู่กับลักษณะของเส้นเลือดขอด ดุลยพินิจของแพทย์ และความต้องการของผู้ป่วย

• การรักษาเส้นเลือดขอดแบบไม่ต้องผ่าตัด (Conservative treatment) เป็นการเฝ้าระวังอาการและป้องกันไม่ให้อาการเป็นมากขึ้น การรักษาด้วยวิธีนี้จะเหมาะกับผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดเล็กมากหรือเป็นเส้นเลือดฝอยที่ขาขนาดเล็ก ๆ เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 มิลลิเมตร หรือน้อยกว่า โดยการใส่ถุงน่องสำหรับเส้นเลือดขอด (Compression stocking) ตลอดเวลาที่ทำงานหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ เช่น ยืน เดิน นั่ง ยกเว้นในขณะนอนที่ไม่ต้องใส่ (ถุงน่องนี้จะมีคุณสมบัติพิเศษที่แตกต่างจากถุงน่องทั่วไป คือ จะมีความดันที่บริเวณข้อเท้าประมาณ 20-25 มม.ปรอท ส่วนที่น่องและใต้เข่าจะมีความดันน้อยลงมาตามลำดับ จึงช่วยทำให้เลือดที่อยู่บริเวณขาไหลเวียนได้ดีขึ้น) และในขณะที่นอนให้ยกปลายเท้าให้สูงกว่าระดับหน้าอกประมาณ 30 องศาด้วย (อาจใช้หมอนหรือผ้าหนุนปลายเท้าให้สูงขึ้นก็ได้) เพื่อช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดและช่วยให้เลือดไหลกลับสู่หัวใจได้ดีขึ้น
• การฉีดยาเข้าเส้นเลือดดำที่ขอดเพื่อให้เส้นเลือดตีบตัน (Sclerotherapy) สามารถรักษาได้ทั้งเส้นเลือดขอดและเส้นเลือดฝอยที่ขา โดยจะเป็นการฉีดยา (ซึ่งเป็นสารเคมีที่มีคุณสมบัติในการทำลายผนัง (Endothelium) ของเส้นเลือดขอด) เข้าไปในเส้นเลือดดำที่ขอดเพื่อทำให้ผนังเส้นเลือดบวมและติดกันจนเลือดไม่สามารถไหลผ่านไปได้และเกิดการแข็งตัวจนตีบตันในที่สุด เพียง 2-3 สัปดาห์เส้นเลือดขอดที่โป่งพองก็จะยุบและจางหายไป
• การผ่าตัดเอาเส้นเลือดขอดออก (Varicose vein stripping) เป็นวิธีการผ่าตัดแบบดั้งเดิมและยังคงเป็นการรักษามาตรฐานในผู้ป่วยเส้นเลือดขอด โดยจะเป็นการผ่าตัดดึงเอาเส้นเลือดที่ขอดออกไปตลอดทั้งเส้นเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำอีก วิธีนี้จะเหมาะสำหรับการรักษาเส้นเลือดขอดที่มีขนาดใหญ่และมีขนาดยาวมาก ๆ
• การรักษาเส้นเลือดขอดด้วยเลเซอร์ เป็นการรักษาด้วยเครื่องเลเซอร์ที่มีความยาวคลื่น 1,064 นาโนเมตร (Nd:YAG laser) ซึ่งเป็นวิธีการรักษาที่กำลังได้รับความนิยมในปัจจุบัน เนื่องจากเป็นการรักษาที่ไม่ทำให้เกิดบาดแผลและไม่มีแผลเป็น สามารถรักษาเส้นเลือดขอดได้อย่างปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และรวดเร็ว เหมาะสำหรับเส้นเลือดขอดที่มีขนาดเล็กกว่า 3 มิลลิเมตร และผู้ป่วยที่กลัวการฉีดยาหรือการผ่าตัด (ส่วนผู้ที่เป็นเส้นเลือดฝอยที่บริเวณใบหน้าและขาก็สามารถใช้เลเซอร์รักษาได้ด้วยเช่นกัน แต่เส้นเลือดฝอยควรมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2 มิลลิเมตร เพราะหากมีขนาดใหญ่กว่าการรักษาด้วยเลเซอร์จะไม่ได้ผลหรือกลับมาเป็นซ้ำได้ในเวลาอันรวดเร็ว) โดยแสงเลเซอร์จะมีความยาวคลื่นจำเพาะที่สามารถยิงผ่านผิวหนังชั้นบนลงไปในบริเวณที่เป็นเส้นเลือดขอดได้อย่างแม่นยำ ซึ่งเซลล์เม็ดเลือดแดงได้รับความร้อนจากเลเซอร์จะไปทำลายผนังเส้นเลือดให้ย่อยสลายและหายไป แต่ในระหว่างการยิงเลเซอร์นั้นผิวหนังจะเกิดความร้อน ซึ่งบรรเทาด้วยระบบทำความเย็นของหัวยิงเลเซอ

การป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอดสามารถทำได้โดย 

1. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
2. ไม่นั่งไขว่ห้างนานเกินไป
3. ไม่นั่งหรือยืนนานเกินไป
4. ไม่ใส่รองเท้าส้นสูงนานเกินไป
5. ลดการรับประทานอาหารเค็ม
6. รับประทานที่มีประโยชน์

สมุนไพรช่วยบำรุงเลือด การใช้สมุนไพรที่มีแคลเซียม และธาตุเหล็กสูง จะช่วยบำรุงเลือด ลดการเกิดโรคเกี่ยวข้องกับเลือดได้ เราได้รวบรวมสมุนไพรที่มีสรรพคุณบำรุงโลหิต มาเสนอ ดังนี้

ยางนา	ถั่วเขียว
หญ้าปักกิ่ง	อะโวคาโด
สมอไทย	ตรีผลา