ข้อหลุด กระดูกเคลื่อนจากที่อยู่ มักเกิดจากอุบัติเหตุ การเล่นกีฬา การกระแทก หกล้ม ผู้ป่วยข้อหลุดจะมีอาการเจ็บปวดที่ข้อ การรักษาและปฐมพยาบาลเบื้องต้นต้องทำอย่างไร
ข้อหลุด ( dislocation of joint ) หมายถึง ภาวะการหลุดของข้อกระดูกออกจากพื้นที่ปรกติของข้อกระดูก ทำให้ข้อกระดูกที่ไม่มั่นคง การเคลื่อนของข้อกระดูกออกจากตำแหน่งที่เคยอยู่ ทำให้เยื่อหุ้มข้อกรุดูกฉีกขาด หรือ เส้นเอ็นตรงข้อกระดูก กล้ามเนื้อ เส้นเลือด เนื้อเยื่อ และ เส้นประสาทเกิดการอักเสบ
ระดับของอาการข้อหลุด
ระดับของข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน สามารถแบ่งได้ 3 ระดับ มีดังนี้
ข้อกระดูกเคลื่อน หมายถึง ภาวะที่มีการกระแทกที่ข้อกระดูกอย่างรุนแรง จนทำให้เยื่อหุ้มข้อกระดูก ฉีกขาด จนไม่สามารถยึดข้อกระดูกให้อยู่กับที่ได้ จนข้อกระดูกเคลื่อนหรือหลุดออกจากกัน อาการข้อหลุดจามีอาการเยื่อหุ้มข้อฉีกขาดร่วม
ระดับของอาการข้อเคลื่อน
ระดับของอาการข้อเคลื่อน สามารถแบ่งได้ 3 ระดับ มีดังนี้
สาเหตุของการเกิดข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน
สำหรับสาเหตุของอาการข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน สามารถสรุปปัจจัยต่างๆของการเกิดโรคได้ ดังนี้
อาการของโรคข้อหลุดข้อเคลื่อน
สำหรับอาการที่แสดงให้เห็น สำหรับอาการข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน คือ ลักษณะของข้อกระดูกไม่อยู่ในที่ปรกติ และ ผู้ป่วยจะมีอาการปวดและบวมมาก ตรงข้อกระดูก ไม่สามารถเคลื่อนไหวข้อได้ตามปกติ ซึ่งลักษณะอาการของโรคข้อหลุด สรุปอาการได้ดังนี้
การปฐมพยาบาลเบื้องต้นสำหรับผู้ป่วยข้อเคลื่อน
เมื่อพบเห็นผู้ป่วยอาการข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน ต้องนำตัวส่งโรงพยาบาลให้หมอรักษา แต่ก่อนนำตัวส่งต้องปฐมพยาบาลเบื้องต้นก่อน เพื่อลดความรุนแรงของโรค การปฐมพยาบาลเบื้องต้นคนข้อหลุด มีดังนี้
แนวทางการรักษาอาการข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน
สำหรับแนวทางการรักษา คือ ต้องนำเอาข้อกระดูกกลับเข้าที่เดิม และ เข้าเฝือก เพื่อให้ข้อกระดูกได้รักษาตัวเอง แต่หาก อาการหนัก จำเป็นต้องผ่าตัด เพื่อรักษาอาการของโรค แนวทางการรักษา ดังนี้
การรักษาด้วยการเข้าเฝือก
การเข้าเฝือก เพื่อให้ข้อต่ออยู่นิ่งๆ ซึ่งอาการบาดเจ็บจากเยื่อหุ้มข้อต่อนั้นๆ ต้องให้เวลาในการรักษาตัวของเนื้อเยื่อ โดยเฉลี่ยจะประมาณ 3-6 สัปดาห์ สิ่งสำคัญหลังดึงข้อต่อเข้าที่แล้ว ต้องให้ข้อต่อนิ่งๆ 3 สัปดาห์ เพื่อให้เอ็น พังผืด และเนื้อเยื่อ ติดกันเป็นปกติเหมือนเดิม
การรักษาด้วยการผ่าตัด
สำหรับแนวทางการรักษาด้วยการผ่าตัด จะใช้วิธีนี้เฉพาะกรณีที่จำเป็นเท่านั้น เพื่อให้ข้อกระดูกที่เคลื่อนหรือหลุดกลับมาแข็งแรงเหมือนเดิม หรือ อาการข้อต่อหลุดแบบซ้ำๆหลายครั้ง เพื่อให้อาการหายขาด ต้องเลือกใช้การผ่าตัดเท่านั้น
ข้อควรหลีกเลี่ยงสำหรับการรักษาผู้ป่วยโรคข้อหลุดหรือข้อเคลื่อน
ไม่ควรใช้ความร้อนในการรักษาหรือปฐมพยาบาล เพราะ จะทำให้เส้นเลือดขยายตัว และ เลือดออกมากขึ้น การรักษาให้รักษาภายใน 2 วัน จะทำให้สามารถรักษาได้ดีที่สุด
อาการข้อหลุด หรือ กระดูกเคลื่อน เป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้กับมนุษย์ มักเกิดจากอุบัติเหตุ การเล่นกีฬา การกระแทก หกล้ม ผู้ป่วยข้อหลุดจะมีอาการเจ็บปวด การรักษาและปฐมพยาบาลผู้ป่วยข้อหลุดต้องทำอย่างไร