โรคประสาทและสมอง ภัยอันตรายร้ายแรง สาเหตุและการรักษาอย่างไร

โรคประสาทและสมอง ( Nervous system disease ) เกี่ยวกับการควบคุมการทำงานของอวัยวะ มีความสัมพันธ์กับแลือดและหลอดเลือด โรคร้ายแรง จำเป็นต้องรักษาจากผู้เชียวชาญ

โรคสมอง โรคเกี่ยวกับความจำ โรคไม่ติดต่อ

สมอง เป็นอวัยวะที่สำคัญมากมีความสลับซับซ้อนในการทำงาน เซลล์สมองมีความจำเพาะและเปราะบางมาก ซึ่งสมองทำให้เรามีความสามารถพูด คิด สั่งการการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย ความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจ การหายใจ การดูแลรักษาให้สมองสามารถทำงานได้อย่างปกติจึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับชีวิตมนุษย์

ระบบประสาท ( Nervous system ) คือ ระบบที่ทำหน้าที่ควบคุมและประสานงาน ของการทำงานในระบบอวัยวะต่างๆในร่างกาย เช่น ระบบทางเดินอาหาร ระบบทางเดินหายใจ ระบบต่อมไร้ท่อ ระบบอวัยวะสืบพันธุ์ เป็นต้น ระบบประสาทจะทำให้ความสัมพันธ์ของระบบการทำงานจากสิ่งแวดล้อมภายนอกและอวัยวะต่างๆทำงานอย่างการตอบสนองที่เหมาะสม เพื่อตอบสนองการทำงานของร่างกายและการรักษาความสมดุลของร่างกาย

กลุ่มบุคคลที่มีความเสี่ยงในการเกิดโรคประสาทและสมอง

  • คนที่อยู่ในภาวะความเครียดและกดดันเป็นเวลานาน
  • กลุ่มคนที่เสพสารเสพติด
  • กลุ่มคนที่สูบบุหรี่
  • กลุ่มคนที่ดื่มสุราเป็นประจำ
  • กลุ่มคนที่ประกอบอาชีพที่มีโอกาสได้รับการกระแทกสมอง เช่น นักมวย เป็นต้น
  • กลุ่มคนผู้สูงอายุที่มีโอกาสการเสื่อมของระบบประสาทและสมองตามวัย

เรารวบรวมความรู้เกี่ยวกับโรคระบบประสาท สาเหตุของโรค ลักษณะอาการของโรค แนวทางการรักษาและป้องกันโรค 

โบทูลิซึม โรค โรคติดเชื้อ โรคระบบประสาท โบทูลิซึ่ม ( Botulism ) โรคหูดับ โรคติดเชื้อ โรคหู  หูดับเฉียบพลัน
บาดทะยัก โรคติดเชื้อ การรักษาบาดทะยัก บาดทะยัก ไข้กาฬหลังแอ่น โรค โรคติดเชื้อ ไข้กาฬหลังแอ่น
โบทูลิซึ่ม โบทูลินั่ม ติดเชื้อโรค โรคติดเชื้อ โรคโบทูลินั่ม
โรคท้องร่วง โรคติดเชื้อ อุจจาระร่วง ขี้แตกเยื้อบุสมองอักเสบ จากเชื้ออีโคไล(E. coli)
ไทรอยด์เป็นพิษ โรคต่อมไร้ท่อ โรคไม่ติดต่อ โรคไทรอยด์
นอนไม่หลับ โรคนอนไม่หลับ โรคไม่ติดต่อโรคนอนไม่หลับ
โรควัวบ้า โรคระบบประสาท โรคติดเชื้อโรควัวบ้า
ความจำเสือม อัลไซล์เมอร์ โรคสมอง โรคความจำโรคอัลไซเมอร์
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ โรคสมอง โรคติดเชื้อโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
โรคสมอง โรคระบบประสาท โรคพาร์กินสัน พาร์กินสันโรคพาร์กินสัน
โรคสมองอักเสบ โรคสมอง โรคติดเชื้อ ภาวะสมองอักเสบโรคสมองอักเสบ
โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง โรคสมอง ระบบประสาท หลอดเลือดโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
โรคซีวีเอ โรคอัมพาต ภาวะสมองขาดเลือด โรคสมองขาดเลือดภาวะสมองขาดเลือด
โรคหน้าเบี้ยวครึ่งซีก โรคหน้าเบี้ยว โรคระบบประสาท โรคอัมพาต์เบลโรคหน้าเบี้ยวครึ่งซีก
งูสวัด โรคไม่ติดต่อ ปวดเส้นประสาท โรคระบบประสาทและสมอง
โรคงูสวัด
โรคหลอดเลือดสมอง โรคสมอง โรคหลอดเลือด โรคไม่ติดต่อโรคหลอดเลือดสมอง
โรคสมองขาดเลือดชั่วคราว โรคสมอง โรคอัมพฤกษ์ โรคทีไอเอโรคสมองขาดเลือดชั่วคราว
โรคอัมพฤกษ์
โรคเวียนศีรษะ โรคหู บ้านหมุน โรคไม่ติดต่อโรคเวียนศรีษะ
โรคปวดปลายประสาท โรคงูสวัด โรคติดเชื้อ โรคระบบประสาทปวดปลายประสาทหลังจากเป็นงูสวัด
โรคประสาท โรคสมอง โรคไม่ติดต่อ รักษาโรคประสาทโรคประสาท
โรคแคลเซี่ยมในเลือดต่ำ ภาวะแคลเซี่ยมในเลือดต่ำ โรคต่อมไร้ท่อ โรคไม่ติดต่อภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ
กลุ่มอาการซีแฮน โรคต่อมใต้สมอง โรคต่อมไร้ท่อ ภาวะขาดฮอร์โมนหลังจากคลอดลูกโรคกลุ่มอาการซีแฮน
ถุงน้ำในไต โรคไต โรคไม่ติดต่อ โรคที่ช่องท้องโรคถุงน้ำในไต
โคม่า เจ้าชายนิทรา โรคสมอง โรคต่างๆอาการโคม่า
โคม่า เจ้าชายนิทรา โรคสมอง โรคต่างๆอาการเจ้าชายนิทรา
  โรคอะคาเลเซีย โรคระบบทางเดินอาหาร กินข้าวไม่ได้ โรคไม่ติดต่อโรคอะคาเลเซีย
(Achalasia)
โรคท้าวแสนปม โรคผิวหนังผิดปกรติ โรคไม่ติดต่อ สาเหตุของโรคท้าวแสนปมโรคท้าวแสนปม
หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท โรคระบบประสาท โรคกระดูกหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
โรคซีวีเอ โรคอัมพาต ภาวะสมองขาดเลือด โรคสมองขาดเลือดโรคอัมพาต
โรคฝีในสมอง โรคสมอง โรคติดเชื้อ ฝีที่สมองฝีในสมอง
โรคพิษสุนัขบ้า โรคกลัวน้ำ โรคติดต่อ โรคติดเชื้อโรคพิษสุนัขบ้า โรคเหน็บชา อาการมือเท้าชา โรคระบบประสาท โรคขาดวิตามินบี1โรคเหน็บชา
โรคเนื้องอกในสมอง เนื้องอกในสมอง โรคสมอง โรคระบบประสาทและสมองเนื้องอกในสมอง โรคไฮเปอร์ โรคสมาธิสั้น การรักษาสมาธิสั้น อาการสมาธิสั้นโรคสมาธิสั้น
โรคลมชัก โรคลมบ้าหมู โรคระบบประสาทและสมอง โรคไม่ติดต่อโรคลมชัก ลมบ้าหมู โรคสมองพิการในเด็ก โรคซีพี โรคสมองพิการ สมองขาดออกซิเจนโรคสมองพิการในเด็ก ( โรคซีพี )
ออทิสติก เด็กออทิสติก เด็กปัญญาอ่อน เด็กพิเศษโรคออทิสติก พีโลฟีเลีย โลลิค่อน ชอบมีเซ็กซ์กับเด็ก กามวิตถารพีโดฟีเดีย
หลอดเลือดสมองแตก เส้นเลือดสมองแตก โรคสมอง อัมพฤษ์เส้นเลือดสมองแตก รักษาการนอนกรน การนอนกรน แก้การนอนกรน ใหลตายการนอนกรน
สมองฝ่อ โรคสมองฝ่อ สมองเสื่อม โรคคนแก่โรคสมองฝ่อ โรคไขสันหลัง โรคข้อและกระดูก โรคระบบประสาท โรคไม่ติดต่อโรคไขสันหลัง
ตับวาย ตับหล้มเหลว โรคตับ กินยาพาราเกินขนาดตับวาย ระบบประสาทถูกทำงาย เส้นประสาทส่วนผลายถูกทำลาย โรคระบบประสาทและสมอง โรคโรคระบบประสาทถูกทำลาย
โรคหลอดเลือดในสมองแตก โรคสันนิบาต

ระบบประสาทมีความสำคุญกับร่างกาย หากระบบประสาทภายในร่างกายสูญเสีย จะทำให้ร่างกายไม่สามารถทำงานได้ตามปรกติ เรียกว่าตายทั้งเป็นก็ว่าได้ เนื่องจากหน้าที่หลักของระบบประสาท 4 ประการไม่สามารถทำงานได้ตามปรกติ คือ การรวบรวมข้อมูลจากภายในและภายนอกร่างกาย การส่งข้อมูลไปยังระบบประสาทส่วนกลาง การสั่งการไปยังอวัยวะต่างๆ และการวิเคราะห์ข้อมูลของร่างกาย

ระบบประสาทมีกี่ส่วนอะไรบ้าง

ระบบประสาทสามารถแบ่งได้ 2 ส่วน คือ ระบบประสาทส่วนปลายและระบบประสาทส่วนกลาง หากจะทำความเข้าใจให้ละเอียดมากขึ้น เราจะมาอธิบาย ระบบประสาททั้ง 2 ส่วนว่าเป็นอย่างไรบ้าง

ระบบประสาทส่วนกลาง ภาษาอังกฤษ เรียก Central nervous system เรียกย่อๆว่า CNS เป็นระบบประสาทที่เป็นศูนย์กลางการควบคุมการทำงานของร่างกาย ซึ่งมี 2 ส่วนประกอบใหญ่ๆ คือ สมองและไขสันหลัง อวัยวะทั้ง 2 ส่วนนี้เป็นที่ร่วบรวมเซลล์และประสาทของร่างกาย

  • สมอง ภาษาอังกฤษ เรียก Brain หน้าที่หลักของสมองคือ การจดจำ การคิด และความรู้สึกต่างๆ ในสมองมีเซลล์จำนวนมาก และเซลล์แต่ละตัวมีใยประสาท หรือเรียกว่าเนื้อเยื่อประสาท เรียกว่า แอกซอน(Axon) แลเดนไดรต์(Dendrite) สมองของมนุษย์ สามารถแบ่งได้เป็น 3 ส่วน คือ สมองส่วนหน้า สมองส่วนกลางและสมองส่วนท้าย รายละเอียด ดังนี้1. สมองส่วนหน้า ภาษาอังกฤษ เรียก Forebrain เป็นสมองส่วนที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีรอยหยักเป็นจำนวนมาก สามารถแบ่งได้ 4 ส่วน คือ ออลเฟกทอรีบัลบ์ (Olfactory bulb)  ซีรีบรัม (Cerebrum) ทาลามัส (Thalamus)และ ไฮโปทาลามัส (Hypothalamus)
    2, สมองส่วนกลาง ภาษาอังกฤษ เรียก Midbrain เป็นส่วนที่อยู่ถัดจากสมองส่วนหน้า ทำหน้าที่เป็นสถานีรับ และส่งการทำงานไปยังสมองส่วนหน้าและส่วนท้าย ซึ่งสมองส่วนนี้จะทำหน้าที่กับตา การเคลื่อนไหวของลูกตาและม่านตา
    3. สมองส่วนท้าย ภาษาอังกฤษ เรียก Hindbrain ซึ่งประกอบด้วย พอนส์ (Pons) เมดัลลา (Medulla) ซีรีเบลลัม (Cerebellum) ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานต่างๆของร่างกาย
  • ไขสันหลัง ภาษาอังกฤษ เรียก Spinal cord เป็นเนื้อเยื่อประสาทที่อยู่ภายในโพรงกระดูกสันหลัง เส้นประสาทไขสันหลัง(Spinal nerve) มี 31 คู่ ที่เส้นประสาทไขสันหลังจะมี รากประสาท ซึ่งรากประสามมีรากประสาทส่วนหน้าและรากประสาทส่วนหลัง ทำความรู้จักกับเส้นประสาททั้ง 31 คู่ ประกอบด้วย เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณคอ มี 8 คู่ เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณอก มี 12 คู่ เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณเอว มี 5 คู่ เส้นประสาทไขสันหลังบริเวณกระเบนเหน็บ มี 5 คู่ และเส้นประสาทไขหลังสันบริเวณกระดูกก้นกบ มี 1 คู่
  • เซลล์ประสาท ภาษาอังกฤษ เรียก Neuron เป็นเซลล์ประสาทส่วนที่เล็กที่สุดในระบบประสาท โดยสามารถแบางเซลล์ประสาทได้ 3 ชนิด ตามหน้าที่ ประกอบด้วย เซลล์ประสาทรับความรู้สึก(Sensory neuron) เซลล์ประสาทสั่งการ(Motor neuron) และเซลล์ประสาทประสานงาน(Interneuron)

ระบบประสาทส่วนปลาย ภาษาอังกฤษ เรียก Peripheral nervous system เรียกย่อๆว่า PNS ซึ่งระบบประสาทส่วนปลายจะประกอบไปด้วยเซลล์ประสาท เป็นเซลล์ที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลจากร่างกายและส่งข้อมูลไปยังระบบประสาทส่วนกลาง เราเรียกว่า เซลล์ประสาทส่วนนำเข้าคำสั่ง(Afferent neurons) ระบบประสาทส่วนปลายทำหน้าที่ รับความรู้สึก ระบบประสาทส่วนปลาย มี 2 แบบ ตามลักษณะการทำงาน โดยรายละเอียด มีดังนี้

  • ระบบประสาทภายใต้อำนาจจิตใจ ภาษาองักฤษ เรียก Voluntary nervous system เป็นระบบควบคุมกล้ามเนื้อ รับการตอบสนองต่อสิ่งเร้าภายนอก
  • ระบบประสาทนอกอำนาจจิตใจ ภาษาอังกฤษ เรียก Involuntary nervous system เป็นระบบประสาทที่ทำงานอัตโนมัติ เมื่อมีการกระตุ้นจากสื่งเร้าภายนอกที่อวัยวะรับสัมผัส กระแสประสาทจะถูกส่งไปยังไขสัน และส่งไปยังสมอง

โรคระบบประสาทคืออะไร

โรคระบบประสาท คือ โรคที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระบบประสาท ภาวะผิดปกติของระบบประสาทที่สามารถพบบ่อย คือ การบาดเจ็บของระบบประสาทจากอุบัตติเหตุ โรคหลอดเลือดสมอง โรคติดเชื้อของระบบประสาทกลาง โรคสมองเสื่อม โรคเนื้องอกและความผิดปกติทางเมตาโบลิก

โรคต่าง ๆ ของสมองและไขสันหลัง ซึ่งเรียกรวม ๆ ว่าโรคระบบประสาท โรคระบบประสาท และ สมอง เป็นระบบที่ทำหน้าที่ในการควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆของร่างกาย โดยการรวบรวมข้อมูลจากสิ่งเร้าต่างๆนำผ่านเซลล์ประสาท ใยประสาท โรคระบบประสาท มีอะไรบ้าง โรคระบบประสาท มี-อะไร-บ้าง โรคระบบประสาทมีอะไรบ้าง โรคเกี่ยวกับระบบประสาท โรค-เกี่ยว-กับ-ระบบ-ประสาท โรคระบบประสาทและสมอง หากป่วยเป็นโรคนี้ ต้องพาผู้่ป่วยไปที่ คลินิกโรคระบบประสาท ให้บริการด้านการวินิจฉัยและรักษาโรคเฉพาะทางที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาททั้งทางด้าน อายุรกรรมและศัลยกรรม อาทิเช่น โรคสมอง โรคลมชัก โรคไขสันหลัง เป็นต้น