ทับทิม Pomegranate สมุนไพรและผลไม้ สรรพคุณของทับทิม รักษาแผล ช่วยเจริญอาหาร แก้ท้องร่วง เป็นยาถ่ายพยาธิ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ต้นทับทิมเป็นอย่างไร
ต้นทับทิม ภาษาอังกฤษ เรียก Pomegranate ชื่อวิทยาศาสตร์ของทับทิม คือ Punica granatum Linn สำหรับชื่อเรียกอื่นๆของทับทิมมีหลายชื่อ เช่น มะแก๊ะ มะก่องแก้ว พิลาขาว หมากลิง พิลา เจียะลิ้ว เป็นต้น ต้นทับทิม จัดเป็นผลไม้นิยมรับประทานผลทับทิมเป็นอาหาร มีต้นกำเนิดมาจากประเทศอิหร่าน และ อัฟกานิสถาน ทับทิมชอบอากาศหนาว ยิ่งหนาวเท่าไหร่เนื้อทับทิมยิ่งมีสีแดงเข้มมากขึ้น
นอกจากนั้นทับทิมยังเป็นผลไม้มงคลของคนจีน เชื่อว่า ทับทิมสื่อความหมายถึงการมีลูกชายมากๆช่วยสืบสกุล กิ่งของทับทิมนิยมนำมาใช้ในพิธีการต่างๆนำมาใช้พรมน้ำมนต์ เนื่องจากเชื่อว่าจะช่วยให้คุ้มครองจากภัยอันตรายต่าง
ลักษณะของต้นทับทิม
ต้นทับทิม เป็นไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก ชอบอากาศหนาว การขยายพันธุ์ของทับทิม สามารถขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่ง หรือ เพาะเมล็ดพันธ์ ลักษณะของต้นทับทิม มีดังนี้
- รากทับทิม มีระบบรากแก้วและรากฝอย
- ลำต้นทับทิม ลักษณะลำต้นแตกกิ่งก้านตั้งแต่ระดับล่าง ความสูงของลำต้นประมาณ 2 เมตร เปลือกลำต้นบาง สีเทา เป็นมันเงา เนื้อไม้แข็งและเหนียว กิ่งของทับทิมมีหนามยาว
- ใบทับทิม ลักษณะเป็นใบเลี้ยงคู่ ใบเรียวยาวปลายใบแหลม ผิวใบเรียบ สีเขียวเข้ม และใบเป็นมันวาว
- ดอกทับทิม ลักษณะดอกออกเป็นช่อ ออกดอกตามปลายยอดของกิ่ง กลีบดอกมีหลายสี เช่น ขาว ส้ม แดง
- ผลทับทิม ลักษณะกลม เปลือกของผลหนา ผิวเปลือกเป็นมันวาวและผิวเกลี้ยง ภายในผลมีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดมีเนื้อหุ้ม มีรสหวาน รับประทานได้ สามารถนำเมล็ดมาคั้นเป็นน้ำทับทิมได้
คุณค่าทางโภชนาการของทับทิม
สำหรับการบริโภคทับทิมเป็นอาหารนิยมรับประทานเนื้อผลทับทิม ซึ่งนักโภชนาการได้ศึกษาคุณค่าทางโภชนาการของทับทิมขนาด 100 กรัม พบว่าให้พลังงานมากถึง 83 กิโลแคลอรี่ มีสารอาหารสำคัญประกอบด้วย น้ำตาล 13.67 กรัม คาร์โบไฮเดรต 18.7 กรัม เส้นใย 4 กรัม โปรตีน 1.67 กรัม ไขมัน 1.17 กรัม วิตามินบี2 0.053 มิลลิกรัม วิตามินบี1 0.067 มิลลิกรัม วิตามินบี3 0.293 มิลลิกรัม วิตามินบี9 38 ไมโครกรัม วิตามินบี6 0.075 มิลลิกรัม วิตามินบี5 0.377 มิลลิกรัม โคลีน 7.6 มิลลิกรัม วิตามินซี 10.2 มิลลิกรัม วิตามินอี 0.6 มิลลิกรัม วิตามินเค 16.4 ไมโครกรัม แคลเซียม 10 มิลลิกรัม เหล็ก 0.3 มิลลิกรัม แมงกานีส 0.119 มิลลิกรัม แมกนีเซียม 12 มิลลิกรัมโพแทสเซียม 236 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 36 มิลลิกรัม สังกะสี 0.35 มิลลิกรัม โซเดียม 3 มิลลิกรัม
สรรพคุณของทับทิม
สำหรับการใช้ประโยชน์จากทับทิมด้านการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค สามารถใช้ได้ตั้งแต่ เปลือกของลำต้น ใบ ดอก เปลือกผล เมล็ดและเปลือกราก ซึ่งสรรพคุณของทับทิม มีดังนี้
- ใบทับทิม สรรพคุณรักษาแผล
- เปลือกลำต้นทับทิม สรรพคุณป็นยาถ่ายพยาธิ
- เมล็ดผลทับทิม สรรพคุณรักษาโรคกระเพาะอาหาร บำรุงกระเพาะอาหาร ช่วยเจริญอาหาร รักษาอาการท้องร่วง
- รากทับทิม สรรพคุณแก้ระดูขาว ช่วยถ่ายพยาธิ บำรุงทางเดินอาหาร แก้ท้องเสีย แก้ปวดท้อง
- ดอกทับทิม สรรพคุณแก้อักเสบ ช่วยห้ามเลือด
- เปลือกผลทับทิม สรรพคุณแก้ท้องเสีย แก้ปวดท้อง
โทษของทับทิม
สำหรับโทษของทับทิม เนื่องจากทับทิม มีความเป็นพิษที่เปลือกของผล และ ลำต้น การใช้ประโยชน์จากเปลือกและลำต้นของทับทิมต้องใช้ประโยชน์อย่างถูกต้อง โทษของทับทิม มีดังนี้
- เปลือกทับทิมที่มีสาร gallotannin ที่มีความเข้มข้นสูง ซึ่งเป็นพิษต่อตับ สำหรับผู้ป่วยโรคตับ ห้ามรับประทานเปลือกทับทิม
- รากทับทิมีความเป็นพิษ การรับประทานรากและลำต้นของทับทิมในปริมาณมากอาจไม่ปลอดภัย
ทับทิม เป็นผลไม้มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ผลทับทิมมีรสหวานออกเปรี้ยว น้ำทับทิม มีวิตามินซีสูงและมีเกลือแร่ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยต้านอนุมูลอิสระ เป็นยารักษาโรค เช่น บรรเทาอาการของโรคหัวใจ รักษาความดันโลหิตสูง ช่วยลดสภาวะการแข็งตัวขอเลือด รักษาโรคท้องเดิน โรคบิด เป็นต้น
